Fiets afstellen: Zo stel je je (elektrische) fiets goed af

Voor optimaal fietsplezier is het belangrijk dat je fiets op de goed staat afgesteld op jouw lichaam. Deze vijf stappen helpen bij het afstellen van je nieuwe fiets. Met de juiste instellingen voorkom je blessures en rijd je met een grote glimlach rond!

• Stap 1 Zadelhoogte
• Stap 2 Zadelhoek
• Stap 3 Stuurafstand
• Stap 4 Stuurhoogte
• Stap 5 Ondersteuning

Zitpositie op een (elektrische) fiets

De juiste zitpositie op een stadsfiets of een elektrische fiets bepaald voor een groot gedeelte het fietsplezier op de fiets. Het vinden van de juiste zitpositie is een constant proces en is voor iedereen persoonlijk. Daarnaast kan je favoriete positie steeds wijzigen. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je voor een lange tocht je stuur wat verder naar je toe wilt zetten. Of dat je met gladde omstandigheden je zadel wat naar beneden zet, zodat je makkelijker bij de grond komt.

1. Zadelhoogte (elektrische) fiets instellen

De zadelhoogte is het meest voor de hand liggende onderdeel van het op maat afstellen van een fiets. De juiste zadelhoogte zorgt voor een efficiënte trapbeweging en voorkomt blessures en zadelpen. De zithoogte is de afstand tussen het zadel en het pedaal in de laagste stand. De basisregels voor de juiste zadelhoogte:

• De knie is net niet gestrekt.
• De voorvoet en de tenen komen bij de grond.
• Beide voeten gemakkelijk tegelijk op de grond? Dan staat je zadel te laag.

Er worden twee manieren uitgelegd om de juiste zadelhoogte te vinden.

1. De Hiel-Methode
2. 109% Methode 

Optie 1: Hiel-methode

Dit is de meeste gebruikte en gemakkelijkste manier om de zadelhoogte te bepalen:

1. Ga naast de fiets staan ter hoogte van het zadel. Zet het zadel gelijk aan de heuphoogte.
2. Neem plaats op het zadel en duw het pedaal naar de laagste positie.
3. Zet je hak op het pedaal op de laagste positie
4. Zorg ervoor dat je gemakkelijk op het zadel blijft zitten, zonder dat dit moeite kost. Je been mag gestrekt zijn, maar het moet comfortabel aanvoelen. Kun je maar met moeite bij het pedaal? Dan staat je zadel te hoog en moet je deze lager zetten.

Optie 2: 109%-methode

Met deze methode wordt de zadelhoogte berekend door binnenbeenlengte te vermenigvuldigen met 1.09. De 109%-methode is exacter dan de Hiel-methode. De 109%-methode werkt als volgt:

1. Doe je schoenen en sokken uit en trek een strakke broek aan.
2. Ga volledig rechtop tegen een muur staan, zonder je rug hol te maken
3. Plaats een referentieobject (een boek of waterpas) tussen je benen op kruishoogte haaks tegen de muur.
4. Markeer de bovenkant van het voorwerp op de muur.
5. Meet de afstand van het markeerpunt tot aan de grond in cm. Dit is je binnenbeenlengte.
6. Vermenigvuldig je binnenbeenlengte met 1.09.
7. Zet je crankarm in het verlengde van de zadelbuis.
8. De ideale zadelhoogte is de afstand van het midden van je pedaalas tot de bovenkant van het zadel.

Voorbeeld: een binnenbeenlengte van 77 cm x 1.09 = 83,93cm 

Als de afstand van het zadel naar de pedalen te kort is, staat je zadel te laag. Je bovenbenen en kuiten moeten alle inspanningen verrichten. Dit kost meer moeite en fietst inefficiënt. Tevens komt er veel druk rondom de knie wat op termijn voor klachten kan zorgen. Bij een te hoge zadelstand heb je (ongemerkt) moeite om bij de pedalen te komen. Het gevolg hiervan is dat je te veel op het zadel beweegt. Hierdoor kunnen zitvlak problemen ontstaan. Een andere klacht door een te hoog zadel is pijn aan de achterkant van de knie.

Heb je de zadelhoogte van jouw e-bike afgesteld, maar merk je dat je lastig bij de grond kunt? Overweeg dan om het zadel iets lager te zetten. Het is belangrijk om controle over de fiets te prioriteren, vooral bij een e-bike die vaak zwaarder is dan een gewone fiets. Goed bij de grond kunnen zorgt ervoor dat je veilig en stabiel kunt stoppen, wat gevaarlijke situaties voorkomt. Bovendien neemt de motor veel van jouw trapkracht over, waardoor het risico op blessures door een iets lagere zadelhoogte kleiner is.

2. Zadelhoek (elektrische) fiets instellen 

Een zadel kan gekanteld worden. Voor de optimale zithouding en het beste rijcomfort moet het zadel in de juiste hoek staan. Staat het zadel te ver naar voren gekanteld? Dan heb je moeite om in je zadel te blijven zitten, tevens kantelt je bekken naar voren wat kan zorgen voor nek- en/of rugklachten.

Stap 1

Leg een plat voorwerp (bijvoorbeeld een boek) op het zadel. Een (e-bike) zadel heeft namelijk veel rondingen, waardoor een platte basis belangrijk is. Leg op het platte voorwerp vervolgens een waterpas of telefoon met waterpas app.  

Stap 2

Stel het zadel af op 0 graden. Dit is voor de meeste mensen de fijnste hoek. De rondingen van het zadel zorgen ervoor dat je bekken als het ware in het zadel vallen. De zadelhoek is verstelbaar door middel van inbusbouten of een moer aan de onderkant van het zadel.

Stap 3

Maak een proefrondje en neem waar of het zadel prettig zit. Is het zitcomfort beter dan voorheen? Missie geslaagd! Heb je het idee dat je te veel achterover wordt gedrukt of geeft de zadelpunt een vervelende druk op jouw zitvlak? Dan is de zadelhoek niet juist en moet het zadel naar voren worden gekanteld.  

3. Stuurafstand (elektrische) fiets afstellen

De stuurafstand is de afstand tussen het zadel en het stuur. Met de juiste stuurafstand voorkom je blessures aan de rug, nek en polsen. Als het stuur te dichtbij staat dan wil dat je achter op het zadel gaan zitten. Je schouders en ellebogen gaan te ver naar achteren. Mocht het stuur te ver naar voren staan, dan moet je te veel reiken naar het stuur en kunnen nekklachten ontstaan. Zo stel je de stuurafstand af:

Stap 1
Ga op de fiets zitten en let op de volgende punten:

• Kun je makkelijk bij het stuur?
• Zijn je ellebogen ontspannen?
• Is je rug recht?
• Zijn je schouders ontspannen?

Stap 2 
Een ontspannen houding is belangrijk op de fiets. Dit ervaar je het beste tijdens een proefrondje. Als je niet lekker zit en de afstand te ver of te kort is, pas deze naar wens aan. Mocht dit prettig aanvoelen, en is het zitcomfort beter dan voorheen? Missie geslaagd!

Elk type fiets heeft weer een eigen manier om het stuur af te stellen. Allereerst heb je de welbekende snel sluiting van Gazelle door middel van een ontgrendelknop kun je de stuurpen switch omhoog halen. Je kunt nu de gewenste positie instellen. Neem plaats op het zadel pak met beide handen het stuur vast. Beweeg het stuur naar voren of naar achteren en voel wat de prettigste houding is. Haal de stuurpen switch naar beneden (je hoort dan vaak een klik) zodat deze geborgd is. 

Daarnaast is er de verstelbare stuurpen, die met behulp van inbusbouten kan worden aangepast. Om de stuurpen te verstellen, begin je met het losdraaien van het scharnierpunt in de stuurpen. Dit kan meestal met een inbussleutel maat 5. Vervolgens stel je de gewenste hoek van de stuurpen in en draai je de bouten stevig aan om te voorkomen dat deze losraakt tijdens het fietsen. Zorg ervoor dat je dit wrikkend vastzet, zodat de vertandingen netjes in elkaar vallen. Zet als laatste het stuur weer recht in de stuurpen.

4. Stuurhoogte (elektrische) fiets afstellen

Er wordt niet altijd aan de stuurhoogte gedacht, of men weet niet dat deze in te stellen is. De juiste stuurhoogte zorgt voor een comfortabele zithouding. Te lage stand zorgt voor veel druk op de handen en polsen. Een te hoge afstelling zorgt voor veel spanning tussen de schouderbladen en de schouders worden omhoog gedrukt.

In de onderstaande afbeelding kan je zien wanneer je jouw stuur in hoogte kan verstellen. Wanneer een stuurpen zich om de vorkbuis klemt met twee bouten (linker afbeelding), kan de hoogte op zichzelf niet worden aangepast. Je zou het stuur naar je toe kunnen kantelen, waardoor het stuur ook iets in hoogte stijgt. Wanneer de stuurpen rechtstreeks het balhoofd in gaat (afbeelding rechts), kan de hoogte wel aangepast worden. Dit kan met de stelbout bovenin de stuurpen, vaak een inbus 6.

Stuurhoogte stel je als volgt af:

Stap 1
Zorg ervoor dat je bij de stelbout kunt. Op veel stadsfietsen en elektrische fietsen zit deze onder het scharnierpunt van de stuurpen. Draai deze los met een inbussleutel, vergeet de eventuele vergrendelingsbout/borgmoer niet los te halen aan de onderzijde van de stuurpen.   

Stap 2
Haal de kan de stuurpen zodanig naar voren, dat je bij de stelbout kan. In het hart van de stuurpen zit vaak een rubberen afdichting verwijder deze. Gebruik hiervoor een lange inbussleutel 6mm. Haal de bout los, nu kun je zelf de gewenste stuurhoogte afstellen.

Stap 3
Stel nu de juiste stuurhoogte af. Het advies is om het stuur in te stellen op minimaal 4 cm boven het frame (vanaf bovenzijde balhoofdbuis). Let er op dat je nooit verder gaat dan de maximale markering op de stuurpen staat aangegeven. Probeer een aantal hoogtes zelf uit en ervaar  met  een proefrondje wat het prettigst aanvoelt voor de handen, polsen en schouders. Mocht dit prettig aanvoelen, en het zitcomfort beter dan voorheen? Missie geslaagd! Heb je zelf het idee dat je nog niet lekker zit? Blijf dan andere hoogtes proberen tot het gewenste resultaat.

5. Ondersteuning elektrische fiets afstellen

Elektrische fietsen hebben ook systemen die je kunt afstellen. De mate van ondersteuning is altijd aan te passen aan de hand van wat knoppen bij het display of bij een afstandsbediening vlakbij het handvat. Hiermee kies je zelf de mate van ondersteuning, zodat je lekker soepel kun blijven fietsen. Het kan voor komen dat je ondersteuning soms even niet lekker mee wil werken. Mogelijk krijg je een foutmelding op het scherm of is er iets wat even niet helemaal klopt. De meest voorkomende foutcodes kun je terugvinden in dit blog, waarmee we je hopelijk verder op weg kunnen helpen. Mocht er iets anders onduidelijk zijn, dan kun je altijd contact opnemen met onze klantenservice. 

Met het doorlopen van dit stappenplan heb je een belangrijke stap gezet naar nog meer fietsplezier. Ben je na het doorlopen van deze stappen nog niet tevreden over de zitpositie? Neem dan contact op met ons.