Welke powermeter past het best bij mij?

Er was een tijd dat powermeters alleen te vinden waren op de fietsen van de absolute top van de wielersport. Denk aan de profs die hun wattages nauwkeurig analyseerden om nog meer uit hun prestaties te halen. Maar tegenwoordig? Tegenwoordig lijkt het alsof iedereen die serieus wil trainen er eentje op zijn fiets heeft zitten. Tijdens een ritje in het weekend met je vrienden gaat het niet meer over de mooie omgeving, maar over piekvermogens in sprints of wie de hoogste 20-minutenwaarde heeft. Kortom, met de powermeter is de wielersport een nieuw middel rijker voor het onderlinge haantjesgedrag en de potjes ver plassen.

Maar wat(t) is een powermeter eigenlijk? Hoe werkt het en wat kun je ermee? In dit blog duiken we dieper in de wereld van wattages en laten we je zien waarom deze kleine gadget zo’n grote impact heeft op jouw trainingen.

Navigeer direct naar:

• Waarom een powermeter?
• Hoe werkt een powermeter?
• Type powermeters
• Positie van de powermeter
• Extra benodigdheden bij een powermeter

Waarom een powermeter?

Waarom zou je überhaupt een powermeter willen hebben? Nou bijvoorbeeld om jezelf te ontwikkelen en je prestatiecurve te meten. ''Maar ik kan toch ook gewoon kijken hoe hard ik fiets op mijn fietscomputer?'' Dit niet helemaal juist, je wattage zegt namelijk veel meer over je conditie en je vorm in het algemeen dan hartslag of gemiddelde snelheid. Dit komt doordat snelheid en hartslag geen vaste waardes zijn, maar sterk afhankelijk zijn van verschillende omstandigheden. Een powermeter vertelt je precies hoe veel energie je op dat moment levert. Op deze manier zie je hoe het ervoor staat met je conditie, deze vaste waarde kun je dan altijd vergelijken met eerder gemeten waardes. Zo weet je voor jezelf of je conditie er goed voor staat!

Hoe werkt een powermeter?

Een powermeter meet het vermogen dat je levert tijdens het fietsen door de kracht die je op de pedalen uitoefent te combineren met de trapfrequentie (cadans). Dit gebeurt met behulp van rekstrookjes, kleine sensoren die de vervorming van metaal registreren wanneer er kracht op wordt uitgeoefend. De powermeter berekent vervolgens het vermogen in watt door deze vervorming te koppelen aan de rotaties van de crank. Dit vermogen geeft een nauwkeurige indicatie van hoe hard je werkt, ongeacht externe factoren zoals wind of hellingsgraad. 

De nauwkeurigheid van een powermeter wordt vaak uitgedrukt in een percentage, meestal tussen 1% en 3%. Dit betekent dat de meting maximaal 1 of 3 procent kan afwijken van je werkelijke vermogen. Hoe kleiner de afwijking, hoe betrouwbaarder je gegevens. Dit is vooral cruciaal bij gestructureerde trainingen. Stel dat je een intervaltraining moet doen op 350 watt. Een powermeter met 3% afwijking kan 339 tot 360 watt aangeven, wat kan betekenen dat je óf niet hard genoeg traint óf jezelf onnodig overbelast. Met een nauwkeurigheid van 1% zit je dichter bij de gewenste inspanning en train je effectiever. 

Type powermeter

Er zijn verschillende soorten powermeters, geschikt voor zowel racefietsen als mountainbikes. Daarnaast kun je kiezen voor een powermeter die het vermogen aan één kant of aan beide kanten meet. Hieronder leggen we kort uit hoe de verschillende typen werken en wanneer je voor welk type powermeter het beste kunt kiezen.

Powermeter racefiets

Racefiets powermeters worden vaak gekozen op basis van gewicht en nauwkeurigheid. Powermeterpedalen zijn populair bij racefietsers omdat ze eenvoudig van fiets naar fiets kunnen worden overgezet, wat handig is voor renners met meerdere fietsen (tijdritfiets, winterfiets, reservefiets, etc.).

Powermeter MTB

Bij mountainbike powermeters ligt dit net anders. Mountainbikers gebruiken minder vaak powermeterpedalen, omdat zij vaak al specifieke pedalen gebruiken, bijvoorbeeld de Eggbeater pedalen van Crankbrothers. Powermeterpedalen vereisen vaak een SPD-pedaalsysteem, wat niet altijd ideaal is. Een crank- of spiderpowermeter is dan een betere keuze, omdat je hiermee je vertrouwde pedalen kunt blijven gebruiken.

Ook brengt mountainbiken ruigere omstandigheden en meer kans op valpartijen met zich mee. Pedalen steken uit en krijgen bij een crash vaak de eerste klappen, waardoor powermeterpedalen kwetsbaar zijn. Een crank- of spiderpowermeter is beter beschermd tegen schade, wat het een ideale optie maakt voor offroad gebruik.

Dubbelzijdige of enkelzijdige powermeter?

Voor de nauwkeurigheid en fietsdynamica is er een verschil tussen een dubbelzijdige en enkelzijdige powermeter. Je zou namelijk zeggen dat elke powermeter hetzelfde meet. Toch zit er naast de prijs een degelijk verschil tussen beide metingen. Met een dubbelzijdige powermeter kun je bijvoorbeeld bepalen of je balans tussen je rechter en linkerbeen gelijk is. Ook heb je meer gegevens ter beschikking dus is een dubbelzijdige powermeter nauwkeuriger.

Die onnauwkeurigheid bij een enkelzijdige powermeter ontstaat door het feit dat je powermeter de kracht van 1 been meet. Die waarde wordt dan verdubbeld om je volledig wattage te laten zien. Het krachtsverschil tussen je benen is dus berust op een schatting, standaard is deze op 50/50 ingesteld. Mocht uit een sporttest blijken dat dit anders is, kun je dit wel aanpassen, zodat de berekening weer nauwkeuriger is.

Echter zit er bij de meeste mensen weinig verschil tussen de kracht die geleverd wordt tussen het linker en het rechterbeen. Dit is de reden dat in veel gevallen een enkelzijdige powermeter prima voldoet. Ook de prijs is enkel, ten opzichte van een dubbelzijdige powermeter die vaak dubbel zo duur zijn.

Voordelen van een dubbelzijdige powermeter

      + Nauwkeuriger

      + Links/rechts powerdata is handig wanneer je een groot links/rechts verschil heb

Nadelen van een dubbelzijdige powermeter

      - Zwaarder door meerdere accu’s

      - De extra data die gegenereerd wordt is niet voor iedereen van waarde

      - Ze zijn duurder dan de meeste andere powermeters

Voordelen van een enkelzijdige powermeter

      + Makkelijker te monteren

      + Minder gewicht dan een dubbelzijdige 

      + Prijs is een stuk aantrekkelijker 

Nadelen van een enkelzijdige powermeter

      - Minder nauwkeurig

      - Geen gegevens over krachtsverschil tussen links en rechts

Positie van de powermeter

Een powermeter kan op verschillende plekken op de fiets worden gemonteerd, afhankelijk van het type en jouw voorkeuren. De meest voorkomende locaties zijn in de crankarm, het pedaal of de spider (in spider). Elke locatie heeft zijn eigen voor- en nadelen, variërend van installatiegemak tot meetnauwkeurigheid en duurzaamheid. Door te begrijpen hoe deze posities werken en wat ze bieden, kun je de powermeter kiezen die het beste past bij jouw fiets, rijstijl en trainingsdoelen. Hieronder lichten we de drie populairste plekken uit.

Powermeter in crankarm

Deze optie is de meest gebruikte optie. Deze optie voor een powermeter in de crankarm is namelijk beschikbaar in dubbel als enkelzijdig. Powermeters in de crankarm zijn duurzaam en relatief goedkoop. De powermeters die in je crankarmen verwerkt worden vormen verreweg de grootste groep. De metalen strip die je wattage meet zit in de crank arm vast. Het voordeel daarvan is dat je crank arm eigenlijk niet slijt en je powermeter bij wijze van spreken eeuwig mee kan gaan.

Lees de volgende blog en leer hoe je een crankstel van Shimano kan vervangen (tips te gebruiken bij monteren van zowel een dubbel als enkelzijdige powercrank). 

Voordelen van een powermeter in crankarm

      + Dubbel als enkelzijdig te verkrijgen

      + Alle pedalen te gebruiken

      + Eenvoudig te installeren

      + Enkelzijdige zijn relatief goedkoop

      + Duurzaam

Nadelen van een powermeter in crankarm

      - Minder nauwkeurig dan meting in de spider

      - Maat trapas kan verschillende bottom brackets / frames uitsluiten

Powermeter in pedalen

Powermeters in de pedalen zijn erg eenvoudig te monteren. Hierdoor wissel je ze snel van fiets. Ook zijn ze verkrijgbaar voor mountainbikers en wegwielrenners. Het grote nadeel van dit systeem is de slijtage, je klikt niet alleen vaak in en uit. Maar ook bij een valpartij of tijdens het nemen van een scherpe bocht raken pedalen vaak de grond. Hierdoor is de kans op schade dus groter. Een ander nadeel is dat je gebonden bent aan de schoenplaatjes dat het merk kiest. 

De pedalen zijn vaak verkrijgbaar in dubbel of enkelzijdige meting. De enkelzijdige meting is net als bij de andere powermeters minder nauwkeurig.

Voordelen van een powermeter in pedalen

      + Voor alle typen fietsen

      + Eenvoudig te wisselen tussen verschillende fietsen

      + Nauwkeurige meting

Nadelen van een powermeter in pedalen

      - Niet beschikbaar voor alle type schoenplaatjes

      - Kwetsbaar

Powermeter in spider

Een powermeter in de spider van je crankarm lijkt niet erg verschillend van een powermeter in je crankarm zelf. Toch is de spider een betere plek om jouw vermogen te meten. Je krijgt dan een nauwkeurigere meting. Afhankelijk van het type spider is het mogelijk om ook dubbelzijdig te meten.

Voordelen van een powermeter in de spider

      + Meest nauwkeurige meting

      + Beschikbaar in veel verschillende vormen om toe te passen op verschillende fietsen (mountainbike en race)

      + Duurzaam

Nadelen van een powermeter in de spider

      - Dit type is moeilijk te wisselen tussen verschillende fietsen

      - Bottom Bracket maat zorgt ervoor dat het niet altijd past in alle lagers/framecombinaties

Extra benodigdheden bij een powermeter

Om een powermeter uit te lezen heb je altijd een fietscomputer nodig die geschikt is om de vermogens uit te lezen en eventueel te exporteren naar programma’s als Garmin Connect, Wahoo Fitness app, Strava of Trainingspeaks. Zo kan jij tijdens het trainen maar ook daarna zien welke vermogens je op welke momenten trapt, om zo nog gerichter te kunnen trainen!

Wil jij meer weten over deze luxere fietscomputers, lees onze koopgids voor fietscomputers!