Dit moet je weten over je nieuwe sportieve fiets

Eindelijk is het zover, je hebt je eerste sportieve fiets gekocht, maar wat een versnellingen zitten er op die fiets! Deze versnellingen zitten erop om je uiteindelijk comfortabel rond te laten fietsen, los van welke wegen of paden je ook fietst. Waar een mountainbike misschien nog wat weg heeft van een hybride fiets qua schakelsysteem, is de racefiets misschien wel helemaal vreemd voor je met het rem- en schakelsysteem in één en dezelfde hendel (shifter). Maar geen zorgen: na het lezen van dit blog weet jij wat je kunt verwachten van je eerste ritjes en hoe je moet omgaan met je schakelmateriaal!

De versnellingen: hoe moet je schakelen met derailleur?

De juiste schakelcombinatie is vooral een kwestie van persoonlijke voorkeur en afhankelijk van het terrein. Door tussen versnellingen te wisselen, vind je een fijne cadans. De aandrijving van je fiets, oftewel het schakelsysteem, bestaat uit verschillende onderdelen die samenwerken. De belangrijkste hiervan zijn de voor- en achterderailleur.

Schakelen met de voorderailleur (linker hendel)

De voorderailleur bedient de kettingbladen aan de voorkant van je fiets. De meeste racefietsen en sommige mountainbikes hebben twee kettingbladen, terwijl veel moderne mountainbikes en gravelbikes zijn uitgerust met slechts één kettingblad. Heb je een fiets met één kettingblad, dan zit er geen schakelhendel aan de linkerkant van je stuur, wat schakelen eenvoudiger maakt.

Heb je wél meerdere kettingbladen, dan gebruik je de linkerschakelaar om een grote verandering in verzet te maken. Het kleine kettingblad is lichter en ideaal voor klimmen, terwijl het grote kettingblad zwaarder is en meer snelheid oplevert op vlakke wegen of afdalingen.

Schakelen met de achterderailleur (rechter hendel)

De achterderailleur 'stuurt' de ketting over de cassette, oftewel de tandwielen achter op je fiets. Hier varieert het aantal versnellingen van 7 tot 13 kransjes. Omdat de tandwielen achter veel minder groot van elkaar verschillen dan de kettingbladen voor, gebruik je de achterderailleur voor kleinere aanpassingen in je verzet.

De rechter schakelhendel bedient de achterderailleur en wordt gebruikt voor de ‘fine-tuning’ van je versnelling. Een groter tandwiel achter zorgt voor een lichter verzet (handig bij klimmen), terwijl een kleiner tandwiel achter zorgt voor een zwaarder verzet (voor snelheid op vlakke stukken).

Hoe gebruik je de shifters op je sportieve fiets?

Bij je eerste sportieve fiets kan schakelen even wennen zijn. De schakelhendels, ook wel shifters genoemd, werken met een grote en een kleine hendel. Hoe je schakelt, hangt af van het type fiets en het schakelsysteem dat je gebruikt.

Schakelen op een racefiets

Bij een racefiets is de grote hendel (waarmee je ook remt) verantwoordelijk voor het opschakelen naar een groter tandwiel. Achter deze hendel zit een kleinere hendel die ervoor zorgt dat je naar een kleiner tandwiel schakelt.

• Linkerhendel (voorderailleur):
  • Grote hendel → schakelt naar een groter kettingblad (zwaarder verzet).
  • Kleine hendel → schakelt naar een kleiner kettingblad (lichter verzet).
• Rechterhendel (achterderailleur):
  • Grote hendel → schakelt naar een groter tandwiel achter (lichter verzet).
  • Kleine hendel → schakelt naar een kleiner tandwiel achter (zwaarder verzet).

Schakelen op een mountainbike (Shimano vs. SRAM)

Bij mountainbikes werken de shifters iets anders. Shimano en SRAM hebben elk hun eigen manier van schakelen:

• Shimano MTB-shifters:
  • De grote hendel (dichtst bij je duim) schakel je door te drukken (zwaarder achter, lichter voor).
  • De kleine hendel bedien je met je wijsvinger door te trekken (lichter achter, zwaarder voor).
• SRAM MTB-shifters:
  • Hier gebruik je altijd je duim om te schakelen.
  • De grote hendel (dichtst bij je duim) is voor opschakelen.
  • De kleine hendel is voor terugschakelen.

Wel of niet trappen tijdens het schakelen?

Je schakelt om een fijn ritme te vinden, waardoor je gemakkelijk kunt fietsen en het langer vol kunt houden. Zo zal je bergop een ander verzet nodig hebben dan wanneer je in een afdaling zit, en hetzelfde geldt voor mee- of tegenwind. Om te schakelen met een derailleur moet je blijven trappen, maar toch is het verstandig om een beetje druk van de pedalen te halen. Hierdoor gaat het schakelen soepeler. Als je te veel druk zet verloopt het schakelen stroef en abrupt. Zorg ervoor dat je de situatie goed inschat en schakel voordat je op dat steile stukje bent. 

Als tip willen we meegeven om niet in een te lage cadans of te zware versnelling te trappen. Wanneer je dit wel doet, kun je al snel last krijgen van blessures. Vooral knieblessures liggen op de loer bij een te lage cadans. 

Dit was het dan weer wat betreft de theorieles over hoe je moet schakelen. Uiteindelijk is het een kwestie van oefenen. De beste manier om goed om te gaan met het schakelsysteem en aan te voelen hoe de versnellingen werken, is door op een rustige weg te gaan fietsen – of een lege parkeerplaats – en zowel voor als achter door alle versnellingen te schakelen. Zo voel je zelf aan hoe het schakelsysteem werkt en leer jij je fiets beter kennen!  

Wat moet ik doen als de ketting eraf valt?

Voorkomen is beter dan genezen, maar je ketting kan er wel eens afvallen. Probeer te voorkomen dat de ketting heel erg schuin komt te liggen. Zo is het niet handig om het kleinste blad voor te gebruiken en het kleinste (zwaarste) tandje achter. Dit geldt ook voor het grote blad voor en het grootste kransje (lichtste) achter. Doe je dat wel, dan ligt de ketting erg schuin. Dit zorgt voor een kortere levensduur van je onderdelen, en heeft vaak tot gevolg dat de onderdelen iets aanlopen. 

Als je ketting eraf valt hoef je niet in paniek te raken. Zorg ervoor dat je rustig tot stilstand komt. Vervolgens pak je de ketting aan de onderkant vast en probeer je deze rustig weer om het grote kettingblad te leggen. Daarna til je de fiets op en draai je de pedalen rond, zodat je kunt zien of de ketting weer soepel loopt. Vervolgens kun je rustig je rit vervolgen.

Mocht dit nu heel erg vaak gebeuren, dan is de kans erg groot dat de derailleur niet helemaal juist is afgesteld, of dat de kabels opgerekt zijn. Het beste wat je dan kunt doen is je fiets laten controleren in onze werkplaats, zodat je weer zonder problemen op pad kunt!

Hoe haal ik mijn wiel eruit?

Als je de fiets gaat vervoeren of als je een lekke band hebt, dan is het handig om te weten hoe je jouw wiel eruit kan halen. We onderscheiden hierin twee type sluitingen: de quick release en de steekas. De quick release sluiting is een snelsluit systeem wat vele jaren gebruikt is, maar nu langzamerhand plaats moet maken voor het nieuwere steekas systeem. Dit steekassysteem wordt veel gebruikt in combinatie met schijfremmen. Dit is een dikkere as die middels schroefdraad vastgedraaid wordt in het frame.

Snelspanner

De quick release, ook wel snelspanner genoemd, kan simpel losgemaakt worden. Doe de hendel los en draai de moer een paar slagen los. Let er op dat je de remhendel open gezet heb, dit doe je in de meeste gevallen door het hendeltje op de remklauw omhoog te draaien. Nu kun je de fiets optillen en het wiel eruit pakken. Bij het achterwiel is het raadzaam om de versnelling op het kleinste tandje te zetten, waardoor er zo min mogelijk spanning op de ketting staat. In veel gevallen moet bij het achterwiel de derailleur nog wel iets naar achter getrokken worden.

Steekas

Een steekas moet losgedraaid worden door middel van een inbus. Bij sommige steekassen is er geen inbus nodig en kun je gewoon draaien door middel van een ingebouwd hendeltje. Je draait het schroefdraad los en vervolgens neem je de volledige as uit. Het wiel zal er nu vanzelf uit vallen. Let er wel op dat je niet in de rem knijpt wanneer je wiel eruit is. Bij hydraulische schijfremmen zullen de remblokken dan tegen elkaar aan komen te zitten, de zogenoemde zuigers moeten dan teruggedrukt worden voordat de schijf er weer in past, en hier is gereedschap voor nodig. In het blog over steekassen gaan we dieper in op verschillende soorten steekassen. 

Noodzakelijk gereedschap tijdens het fietsen

Zorg dat je nooit zonder reserve binnenband, bandenlichters en multitool op weg gaat. 

Het is natuurlijk altijd slim om je telefoon mee te nemen, voor het geval er iets gebeurt dat je niet zelf op kunt lossen. Toch kun je met de kleine tools die hierboven genoemd worden zelf je probleem verhelpen en vervolg je zo je heerlijke fietsrit.

Onderhoud (na afloop van de rit)

Na een flinke rit op je nieuwe fiets ben je hopelijk helemaal verkocht. Maar dan wil je natuurlijk wel dat die fiets lang meegaat, zodat je nog veel meer ritten kan gaan maken. Het onderhouden van je fiets is niet lastig, en als je dat direct na afloop van je rit doet kost het veel minder geld en tijd. Het best maak je je fiets bij thuiskomst gelijk even schoon. Volg onderstaande onderhoudstips zodat je je fiets extra levensduur geeft!

1. Regelmatig onderhoud voorkomt slijtage, houdt je fiets soepel en bespaart moeite.
2. Maak na elke rit of twee korte ritten je ketting schoon met een droge doek om vuil te verwijderen. Lees ook ons blog over een grotere schoonmaakbeurt eens.
3. Droog draaiende onderdelen na een rit in de regen om roest en vastzittende onderdelen te voorkomen.
4. Gebruik af en toe een ontvetter voor moeilijk bereikbare plekken en betere reiniging.
5. Maak remschijven of velgen schoon om olie, vet en zand te verwijderen voor optimale remkracht.
6. Olie alleen de ketting en draaiende onderdelen na grondige reiniging, maar smeer de cassette niet om vuilophoping te voorkomen.
7. Vervang je ketting op tijd om slijtage van cassette en kettingbladen te beperken. Wanneer je dit moet doen, kan je lezen in ons blog over ketting en cassette vervangen!
8. Stel onderhoud niet uit om grotere en duurdere schade te voorkomen!

Eerste onderhoudsbeurt

Om het servicelevel verder omhoog te schroeven hebben we bij 12GO een modern service center laten bouwen.

Je nieuwe fiets moet natuurlijk zo lang mogelijk meegaan. Het is daarom belangrijk dat je nieuwe fiets binnen vijf maanden een onderhoudsbeurt krijgt. Op kabels, spaken en op de ketting zit rek, en dat moet bijgesteld worden. Daarom geven we jou € 30,- korting op de eerste onderhoudsbeurt als je een fiets bij ons hebt gekocht. Deze korting is onderdeel van het 12GO servicepakket. Tijdens de eerste beurt worden alle werkzaamheden van de ‘basic-beurt’ uitgevoerd, plan je afspraak direct online. 

Artikelen die je nooit moet vergeten bij je eerste (sport)fiets

Nu je alles weet over je eerste racefiets, geven we je voor de zekerheid nog een overzicht van de belangrijkste spullen die eigenlijk echt niet mogen ontbreken bij je eerste racefiets. 

Zorg voor een goed paar fietsschoenen + klikpedalen Heren / Dames: Deze artikelen gaan je helpen om langere afstanden af te leggen. Normale sportschoenen zijn niet geschikt voor op de racefiets, omdat de krachtoverbrenging niet goed is en je onvoldoende stabiliteit hebt. Dit kan negatieve gevolgen hebben voor de gewrichten in je knie.

Ook de Vloerpomp is een artikel wat jij natuurlijk in je schuur moet hebben staan. De juiste bandenspanning is essentieel voor een lage rolweerstand en de levensduur van je banden. De banden van je racefiets moeten tussen de 4 en de 6 bar opgepompt worden. Dat lukt niet met de eerste huis-tuin-en-keuken pomp. Je kan in ons blog over bandendruk voor je racefiets meer lezen over de perfecte druk in jouw banden.

Een extra comfortabele rit beleef je toch wel met een fietsbroek Heren / Dames: Wie denkt dat fietsen en zadelpijn onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, heeft nog nooit een goede fietsbroek gehad. Het blijft persoonlijk, maar deze broeken gaan het plezier in het fietsen zeker vergroten!

Zadeltas + inhoud: Benodigdheden zoals je reserve binnenband, bandenlichters en multitool stop je het beste in een zadeltasje. Indien je ook je mobiele telefoon, sleutels en wat geld wilt meenemen is het ook handig. Zo heb je alles bij de hand mocht er toch iets voorvallen tijdens je fietsrit!